15 yıl 3600 günle kıdem tazminatı alıp ayrılanın tekrar çalışmasındaki ince nokta

Soru: Ben toplam 16 yıllık Sigortalı olarak çalışmaktayım. Şuana kadar 4.724 gün oldu ve şuan çalıştığım özel şirkette 7 yıldır çalışıyorum. Fakat ayrılmak istiyorum ama ayrılırsam, Tazminat almam mümkün değil biliyorum. Bir şey duydum. Doğru olup olmadığını sizinle paylaşmak istedim. Ve bu konuda bilgilendirmenizi rica ediyorum. Kendi isteğinle ayrılmak ve tazminat alabilmek için; 15 yıl süre ve 3600 gün pirim gününü tamamlayıp kendi isteğiyle ayrılan, tazminat alabiliyormuş. Bu doğrumudur? ve ne gibi işlem yapmam ve nerelere bildirmem gerekiyor? Böyle bir hakkımız ve kanun var mıdır? Bu konuda yardımcı olursanız çok memnun olurum?

Deniz DENİZ

Cevap: Emekli olmak için aranan şartlardan, sigortalılık süresi ve prim ödeme şartını yerine getiren ancak aylık bağlanması için yaş haddini doldurmayanlardan isteyenler, kıdem tazminatını alarak işinden ayrılabilir.

8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olduğunuzdan yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve doğum tarihinize göre, 58-60 yaş şartlarına tabisiniz. 15 yıldan fazla sigortalılık süreniz, 3600 günden fazla prim ödemeniz olduğundan kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılabilirsiniz. Bunun için yapmanız gereken; bulunduğunuz yerdeki sosyal güvenlik il veya merkez müdürlüğünden alacağınız “kıdem tazminatı alabilir” yazısını işverene ibraz etmekten ibarettir.

Ancak, burada ince bir nokta var. O da şu: bu uygulama 8 Eylül 1999 tarihi itibariyle yürürlüğe konan ve emekli olmak için aranan süre ve prim ödeme şartının yanına üçüncü bir şart olarak yaş şartını getiren ve emekli olmayı oldukça zorlaştırdığından dolayı toplam da “mezarda emeklilik” yasası olarak adlandırılan 4447 sayılı yasa ile getirildi. Kanun koyucunun amacı: eski yasaya göre emekli olmak için aranan şartları(süre ve prim ödeme) yerine getirenler ve işten ayrılarak çalışmak istemeyenlerin, yeni getirilen yaş haddinden dolayı işinden ayrılmalarına ve kıdem tazminatı almalarına mani olmamak. Bu açıdan kıdem tazminatı alarak işten ayrıldığı sırada sigortalının, emekli olacağı yaşı çalışmadan bekleme iradesinin olması gerekiyor. Bundan dolayı işten kıdem tazminatı alarak ayrılıp, ertesi gün veya birkaç gün sonra başka bir işyerinde çalışmaya başlama, çok doğru değil.

Bu durumda işveren dava açarak kıdem tazminatının faiziyle birlikte iadesini isteyebilir. Nitekim bu konu verilmiş mahkeme kararları da bulunuyor. Ancak, işten ayrıldıktan birkaç ay sonra, ekonomik şartlar nedeniyle kişinin iradesi değişebilir. Tekrar çalışmaya karar verir ve çalışmaya başlar. Burada bir sıkıntı olmaz. Sonuç olarak kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılabilirsiniz. Emekli olacağınız yaşı çalışmadan bekleyecekseniz sorun yok. Fakat çalışmayı düşünürseniz belirttiğimiz çerçevede dikkatli olmakta yarar var.

Ekrem SARISU - POSTA