4857 sayılı İş Kanunu çalışma hayatında sıklıkla uygulanan bir Kanun türüdür.Özellikle İnsan Kaynakları çalışanları bu kanun da yazılı maddelere göre işlem yapmak zorundalar.
Çalışanlar açısından bazı evraklar düzenlenirken zaman zaman okurlardan bu konuda sorular yoğunlukla gelmekte,damga vergisi ile ne anlatılmak istendiği sorulmaktadır.
Bu gün tüm bu sorulara ortak cevap bulmak adına aşağıdaki yazımı kaleme aldım.
Umarım bu konuda çalışan ve araştıranlara faydalı olur.
4857 sayılı Kanunun 8.Maddesinde iş sözleşmesi ve türleri belirlenerek hüküm adlına alınmıştır;
İş sözleşmesi, bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir. İş sözleşmesi, Kanunda aksi belirtilmedikçe, özel bir şekle tâbi değildir.Süresi bir yıl ve daha fazla olan iş sözleşmelerinin yazılı şekilde yapılması zorunludur. Bu belgeler damga vergisi ve her çeşit resim ve harçtan muaftır. Yazılı sözleşme yapılmayan hallerde işveren işçiye en geç iki ay içinde genel ve özel çalışma koşullarını, günlük ya da haftalık çalışma süresini, temel ücreti ve varsa ücret eklerini, ücret ödeme dönemini, süresi belirli ise sözleşmenin süresini, fesih halinde tarafların uymak zorunda oldukları hükümleri gösteren yazılı bir belge vermekle yükümlüdür. Süresi bir ayı geçmeyen belirli süreli iş sözleşmelerinde bu fıkra hükmü uygulanmaz. İş sözleşmesi iki aylık süre dolmadan sona ermiş ise, bu bilgilerin en geç sona erme tarihinde işçiye yazılı olarak verilmesi zorunludur.
O halde sözleşme çeşitlerine baktığımızda;
1.) Belirli ve Belirsiz süreli iş sözleşmesi
2.) Kısmî süreli ve Tam süreli iş sözleşmesi
3.) Çağrı üzerine çalışma
4.) Deneme süreli iş sözleşmesi
5.) Takım sözleşmesi ile oluşturulan iş sözleşmeleri
Saydığımız tüm bu sözleşme türleri için damga vergisi ve her çeşit resim ve harç uygulama dışında bırakılmıştır.
4857 sayılı İş Kanunun 28.Maddesinde yazılı olan çalışma belgesi ile ilgili olarak;
İşten ayrılan işçiye, işveren tarafından işinin çeşidinin ne olduğunu ve süresini gösteren bir belge verilir.Belgenin vaktinde verilmemesinden veya belgede doğru olmayan bilgiler bulunmasından zarar gören işçi veyahut işçiyi işine alan yeni işveren eski işverenden tazminat isteyebilir.Bu belgeler her türlü resim ve harçtan muaftır.
4857 sayılı İş Kanunun 37.Maddesinde yazılı olan ücret hesap pusulasında;
İşveren işyerinde veya bankaya yaptığı ödemelerde işçiye ücret hesabını gösterir imzalı veya işyerinin özel işaretini taşıyan bir pusula vermek zorundadır. Bu pusulada ödemenin günü ve ilişkin olduğu dönem ile fazla çalışma, hafta tatili, bayram ve genel tatil ücretleri gibi asıl ücrete yapılan her çeşit eklemeler tutarının ve vergi, sigorta primi, avans mahsubu, nafaka ve icra gibi her çeşit kesintilerin ayrı ayrı gösterilmesi gerekir. Bu işlemler damga vergisi ve her çeşit resim ve harçtan muaftır.
4857 sayılı İş Kanunun 87.Maddesinde yazılı olan 18 Yaşından küçük işçilere düzenlenecek olan Sağlık Raporları;
14 yaşından 18 yaşına kadar (18 dahil) çocuk ve genç işçilerin işe alınmalarından önce işyeri hekimi, işçi sağlığı dispanserleri, bunların bulunmadığı yerlerde sırası ile en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu, sağlık ocağı, hükümet veya belediye hekimlerine muayene ettirilerek işin niteliğine ve şartlarına göre vücut yapılarının dayanıklı olduğunun raporla belirtilmesi ve bunların 18 yaşını dolduruncaya kadar altı ayda bir defa aynı şekilde doktor muayenesinden geçirilerek bu işte çalışmaya devamlarına bir sakınca olup olmadığının kontrol ettirilmesi ve bütün bu raporların işyerinde saklanarak yetkili memurların isteği üzerine kendilerine gösterilmesi zorunludur. Sosyal Sigortalar Kurumu işe ilk giriş muayenesini yapmaktan kaçınamaz. Birinci fıkrada yazılı hekimlerce verilen rapora itiraz halinde, işçi en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu hastanesi sağlık kurulunca muayeneye tabi tutulur, verilen rapor kesindir. Bu raporlar damga vergisi ve her çeşit resim ve harçtan muaftır.
4857 sayılı İş Kanunun 94.Maddesine göre ÇSGB verilen dilekçeler;
İşçi ve işverenlerle bunların meslek kuruluşları tarafından kendilerini ilgilendiren ve iş hayatına ilişkin işlerde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına yazı ile başvurma halinde bu dilekçeler ve bunlarla ilgili tutanak, evrak, defter ve işlemler damga vergisi ve her çeşit resim ve harçtan muaftır.
Sonuç:
Damga Vergisi Kanununu incelediğimizde işçileri her türlü resim,harç ve damga vergisinden muaf olduklarını vergisel öğretiden anlamaktayız.4857 sayılı İş Kanununun ilgili maddelerinde açıkça zikredilen maddelerin de işçinin damga vergisi ve her çeşit resim ve harçtan muaf olduğunu görmekteyiz.Böylecene bu konuda oluşacak tereddütler kanuni düzenlemeler ile hüküm altına alınmıştır.
VEDAT İLKİ / 05.08.2011
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder