10 Soruda Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi

10 Soruda Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi

18 Şubat 2017 Cumartesi günü Resmi Gazete’de yayınlanan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Genel Tebliği ile vergi mükelleflerini ve işverenleri ilgilendiren önemli bir düzenleme hayatımıza girdi. 2016 Temmuz ayında 6728 sayılı Kanun’la getirilen ve uygulamaya konulması için Maliye Bakanlığı tarafından genel tebliğin çıkartılması beklenen Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi bürokratik yükü azaltacak önemli bir düzenleme.

İşyerlerinde çalıştırılan sigortalılar açısından ödenen ücret üzerinden alınan vergi ve primlerin matrahı büyük oranda benzerlik gösteriyor. Buna karşın ücretler üzerinden ödenen vergi ve primler için iki ayrı belgeyle iki ayrı Kuruma bildirim yapılıyor. Bu durum da gereksiz bir bürokrasiye neden oluyor. Bu açıdan muhtasar beyanname ile aylık prim ve hizmet belgelerinin birleştirilerek tek belgede toplanması çok yerinde bir düzenleme.

İşte Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile ilgili akıllara takılan 10 soru ve cevabı.

1- Uygulama Ne Zaman Başlayacak?
Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile ilgili genel tebliğ Resmi Gazete’de yayımlandı ancak uygulanmaya başlanması için biraz daha bekleyeceğiz. Düzenleme 1 Ocak 2018’de tam olarak yürürlüğe girecek.
Ancak bu tarihe kadar bir pilot uygulama söz konusu. Kırşehir ili merkez ve ilçelerinde bulunan mükellefler/işverenler için Tebliğin uygulanmasına, Haziran ayında verilmesi gereken beyannameler dahil olmak üzere 1 Haziran 2017 tarihinden itibaren başlanacak.

2- Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin İçeriği Nasıl Olacak?
Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi;
a) Vergi kanunlarına göre vergi kesintisi yapmak zorunda olanlar tarafından, bir ay içinde yaptıkları ödemeleri veya tahakkuk ettirdikleri kârlar ve iratlar ile bunlardan kestikleri vergileri,
b) 5510 sayılı Kanuna göre sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgilerini bildirmekle yükümlü olanlar/işverenler tarafından, sigortalıların cari aya ait prime esas kazanç ve hizmet bilgilerini içerecek.
Alt işverenler, asıl işverenin Kurum işyeri sicil numarası ve kendilerine ait alt işveren kodunu yazarak çalıştırdıkları sigortalılar için Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesini verecekler.

3- Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Ne Zaman ve Nereye Verilecek?
Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi, ertesi ayın 23 üncü günü saat 23.59’a kadar yetkili vergi dairesine elektronik ortamda gönderilecek. Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin kağıt ortamında verilmesi mümkün olmayacak.

Ayın 15’i ile müteakip ayın 14’ü arasındaki çalışmaları karşılığı ücret alan sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgilerinin bildiriminde esas alınacak ay, 15 inci günün içinde bulunduğu ay olacak. Buna göre söz konusu bilgiler, en geç beyannamenin ilişkin olduğu ayı takip eden ayın 23 üncü günü saat 23.59’a kadar yetkili vergi dairesine elektronik ortamda verilecek Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesine dahil edilecek.

Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar muhtasar beyannamelerini üçer aylık dönemler halinde veren ve işçi çalıştıran mükelleflere, çalıştırdıkları işçinin sigorta primleri ve kazançları toplamı ile prim ödeme gün sayılarının bildirilmesine ilişkin olarak verecekleri Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesini aylık dönemler halinde beyan etme zorunluluğu getirildi.
Ayrıca, yanında işçi çalıştırmayan mükellefler, üçer aylık dönemlerde Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi (önceden olduğu gibi Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarının 23 üncü günü akşamına kadar ) vermeye devam edecekler.

4- Biten Özel Bina İnşaat ve İhale Konusu İşlerde Beyanname Nasıl Verilecek?
Biten özel bina inşaat ve ihale konusu işler ile çalıştırılan tüm sigortalıların işten ayrılış bildirgesi verilmiş olan işyerleri için, sadece prime esas kazanç ve hizmet bilgilerini ihtiva eden Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi, işlemlerin gerçekleşmiş olduğu ay içerisinde de verilebilecek. Şu kadar ki söz konusu işlemlere ilişkin sigortalıların bir önceki aya ait prime esas kazanç ve hizmet bilgilerinin beyan edilmesini gerektiren bir durum olması halinde bu beyannamenin de verilmesi gerekli. Bununla birlikte, aynı döneme ait olup kanuni süresi içerisinde verilmesi gereken Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin, söz konusu işlemlere münhasır olarak verilen Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinde yer alan bilgileri de kapsaması gerekiyor.

5- Vergi ve Prim Ödeme Tarihleri Değişti mi?
Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile beyan edilen vergi ve sigorta primleri ayrı ayrı tahakkuk ettirilecek ve bunların ödemeleri ilgili vergi kanunları ile 5510 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde yapılmaya devam edilecek.

6- Hatalı Verilen Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin Düzeltilmesi Mümkün Olacak mı?
Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin kanuni beyanname verme süresi içerisinde elektronik ortamda verilmesi gerekiyor. Kanuni süresi içerisinde veya kanuni süresinden sonra verilen beyannamenin hatalı ve/veya eksik olduğu hallerde, süresinde veya süresi geçtikten sonra bu hata ve/veya eksiklikleri düzeltici mahiyette elektronik ortamda yeni bir beyanname verilmesi mümkün olacak.
5510 sayılı Kanuna göre sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgilerine ilişkin yasal süresi geçirildikten sonra düzenlenecek olan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannameleri elektronik ortamda verilecek ve bu beyannameler SGK tarafından, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 103 üncü maddesine istinaden incelenerek uygun görülmesi halinde işleme alınacak.

7- Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinde Sigortalıların Prime Esas Kazanç Ve Hizmet Bilgilerini İçeren Kısımları Nasıl Doldurulacak?
Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi’ndeki bu kısımlar için Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ve İşveren Uygulama Tebliğinde yer alan açıklamalara göre işlem yapılmaya devam edilecek.

8- Vergi Kimlik Numarası ile Sosyal Güvenlik Kurumu İşyeri Sicil Numarası Birleştiriliyor mu?
Mükelleflere/işverenlere vergi kimlik numaraları ile kurum işyeri sicil numaralarının eşleştirilmesi amacıyla bir defaya mahsus olmak üzere Tebliğ ekinde yer alan “Vergi Kimlik Numarası ile Sosyal Güvenlik Kurumu İşyeri Sicil Numarasının Eşleştirilmesine İlişkin Bildirim”i (Ek-8) elektronik ortamda gönderme zorunluluğu getirildi.
Vergi Kimlik Numarası ile Sosyal Güvenlik Kurumu İşyeri Sicil Numarasının Eşleştirilmesine İlişkin Bildirim, eksiksiz ve hatasız bir şekilde doldurularak 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde belirtilen usul ve esaslar doğrultusunda 31 Mart 2017 tarihine kadar internet vergi dairesi üzerinden (https://intvrg.gib.gov.tr/) elektronik ortamda gönderilecek.

9- İşverenler Tarafından Mevcut Şifreler Kullanılmaya Devam Edilecek mi?
Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar 5510 sayılı Kanun uyarınca çalıştırdığı sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgilerini elektronik ortamda gönderen işverenler ile bildirge göndermek üzere aracılık yetkisi verilen gerçek ve tüzel kişiler verecekleri Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesini SGK tarafından verilmiş olan şifre ile gönderemeyecekler.
Bu sebeple bağlı bulunan vergi dairesine başvuruda bulunularak 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde belirtilen usul ve esaslar doğrultusunda kullanıcı kodu, parola ve şifre alınması gerekiyor.

10- Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi’nin Verilmemesinin Yaptırımı Ne Olacak?
Prim tahakkukuna ve sigortalıların sosyal güvenlik haklarına dayanak teşkil eden Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesindeki sigortalıların, prime esas kazançlarının veya hizmetlerinin bildirilmediği, eksik ya da geç bildirildiği anlaşılan her bir işyeri için;

1) Beyannamenin asıl olması hâlinde, aylık asgari ücretin iki katını geçmemek kaydıyla beyannamede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgari ücretin beşte biri tutarında,

2) Beyannamenin ek olması hâlinde, aylık asgari ücretin iki katını geçmemek kaydıyla her bir ek beyannamede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgari ücretin sekizde biri tutarında,

3) Ek beyannamenin, 5510 sayılı Kanunun 86 ncı maddesinin beşinci fıkrasına istinaden Kurumca resen düzenlenmesi durumunda, aylık asgari ücretin iki katını geçmemek kaydıyla her bir ek beyannamede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgari ücretin yarısı tutarında,

4) Beyannamenin mahkeme kararı, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden, hizmetleri ve kazançları Kuruma bildirilmediği veya eksik bildirildiği ya da sadece hizmetlerinin Kuruma eksik bildirildiği anlaşılan sigortalılarla ilgili olması hâlinde, beyannamenin asıl veya ek nitelikte olup olmadığı, işverence düzenlenip düzenlenmediği dikkate alınmaksızın, aylık beyannamedeki her bir işyeri için,

a) Kamu idareleri ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olanlar hakkında asgari ücretin üç katını geçmemek üzere sigortalı başına aylık asgari ücret tutarında,
b) Diğer defterleri tutmak zorunda olanlar hakkında asgari ücretin iki katını geçmemek üzere sigortalı başına yarım asgari ücret tutarında,
c) Defter tutmakla yükümlü olmayanlar hakkında aylık asgari ücreti geçmemek üzere sigortalı başına asgari ücretin üçte biri tutarında,
ç) Beyannamedeki her bir işyerinden bildirilen sigortalıların sadece prime esas kazançlarının eksik bildirildiğinin anlaşılması hâlinde ise beyannamenin asıl veya ek nitelikte olup olmadığı, işverence düzenlenip düzenlenmediği dikkate alınmaksızın, aylık asgari ücretin onda birinden az, iki katından fazla olmamak üzere tespit edilen prime esas kazanç tutarında,
idari para cezası uygulanacak.

Ayrıca, Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesine ilişkin fiillerin vergi kanunlarına göre vergi cezası kesilmesini gerektirmesi halinde 213 sayılı Kanun uyarınca vergi dairelerince de ceza kesilecek.

Dr. MEHMET BULUT