İşe iade davasını kazan işçinin işe başlamaması

İşe iade davasını kazan işçinin işe başlamaması

Öncelikle işe iade davasının, sonuçları bakımından büyük önem arz ettiğini söylemeliyim. Bu, dava sonucunun hem işverene yüklediği sonuçlar hem de işçinin maddi kazanımları bakımından etkili netçiler doğurmasından kaynaklanmaktadır. Önce, işe iade davası açma şartlarından başlayalım.

İşe iade davası açma şartları

İşe iade davası açmak çok kolay değildir. Birçok faktörün bir araya gelmesiyle açılabilen bu dava, aşağıda sayılı koşulların birinin bile taşınmaması halinde açılamamaktadır:

·         İş yerinde an az otuz işçinin çalışıyor olması

·         İşten çıkarılan işçinin, işyerinde en az altı aylık kıdeminin olması

·         İşçinin, belirsiz süreli iş akdiyle çalışıyor olması

İşe iade davasının sonuçları

Adından da anlaşılacağı gibi işe iade davasında işçi, işten çıkarılma gerekçesinin doğru olmadığını iddia etmekte ve iş güvencesi kapsamında işine yeniden iadesini istemektedir. Burada, işçinin işe dönmek gibi bir iradesinin olduğunu söylemek mümkündür.

Buna rağmen İş Kanunu, işe iade kararı veren mahkemeden bir de mahkemenin takdir edeceği miktarda işe başlatmama tazminatı belirlemesini istemiştir. Burada amaç, işveren seçimlik bir hak sunmaktır. İşveren ya işçiyi işe başlatacak ya da mahkemenin belirlediği işe başlatmama tazminatını ve yine mahkemece belirlenen boşta geçen sürelere ilişkin tazminatı ödemek zorunda kalacaktır.

İşe iade kararı verilen işçi 10 iş günü içinde başvurmalı

Hakkında işe iade kararı verilen işçi 10 iş günü içinde, eski işyerinde başvurmalı ve yeniden işe başlatılmasını istemelidir. Böyle bir durumda işverenler genelde işe iade tazminatı ödemeyi tercih etmektedir. Bunun karşılığında da işçiler 12 aylık ücretleri toplamına kadar tazminat ödemesi almaktadır. Peki ama bunun tersi olur da işveren işçinin başvurusunu kabul ederse ne olur? Bu durumda işçi artık işe başlamak zorundadır ve 8 aylık ücretine kadar belirlenen işe başlatmama tazminatından mahrum kalacaktır.

İşçi işe başlamak istemezse

İşverence işe iade talebi kabul edilmesine rağmen işçi işe başlamazsa ne olur? Bu duruma özel bir Yargıtay kararına beraber bakalım: “İşe iade davası kesinleşip 10.04.2012 tarihinde davacıya kararın tebliği üzerine davacı 17.04.2012 tarihinde işe başlatılması için müracaat etmiş işveren de 24.04.2012 tarihinde davacıya on gün içerisinde işe başlaması konusunda davet e-maili göndermiştir… İşe başlamak üzere değil de sırf işe başlatmama tazminatı almak amacıyla işe başvurup işe başlanılmadığı durumlarda ilk fesih geçerli hale geleceğinden mahkemece işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücreti talebinin reddi gerekirken kabulüne karar verilmesi bozma nedenidir…” (Yargıtay 7 Hukuk, 2014/3181)

İşe başlamayan işçi işe iade tazminatını kaybeder

Yukarıdaki Yargıtay kararı açıkça göstermektedir ki; işe iade davası açan işçinin gerçekten işe başlamayı arzu etmesi ya da işe başlama ile ilgili yükümlülüklerine uyması gerekir. Aksi takdirde, hak ettiği tazminatlarını yitirme tehlikesiyle karşı karşıya kalması mümkündür.

Sonuç

Mahkemece işe iade kararı alındığı ve işverence de bu karara uyulduğu halde işe başlamayan işçi, hem mahkemece verilen işe başlatmama tazminatını hem de boşta geçen sürelerine ilişkin ücretini yitirecektir. O nedenle, dava açarken amaçlanan sonuç ne olursa olsun, işe iade kararına uyan işverenin bu tercihini kabul etmek ve gerekiyorsa tekrar işe başlamak gerekmektedir.

Mustafa BAYSAL