İşadamlarına ve şirketlere lojman şoku

 İşadamları ve şirketlerin, çalışanlarına “lojman” tahsis etmeleri zorlaşıyor.

Yeni Gelir Vergisi Tasarısı’nda yer alan bir düzenleme ile çalışanlarına lojman tahsis eden işadamlarına ve şirketlere, ciddi bir “vergi yükü” getiriliyor.

Olay neydi?

Mevcut yasada, çalışanlara işverence konut tahsis edilmesi suretiyle sağlanan avantajlar, vergi istisnasından yararlandırılıyor (Gelir Vergisi Kanunu Md.23/9).
Buna göre;
- Maden işletmelerinde ve fabrikalarda çalışan işçilere konut tedariki ve bunların aydınlatılması, ısıtılması ve suyunun temini suretiyle sağlanan menfaatler, gelir vergisinden istisna ediliyor.
- Mülkiyeti işverene ait brüt alanı 100 m2 ‘yi aşmayan konutların, 
çalışanlara mesken olarak tahsisi suretiyle sağlanan menfaatler de gelir vergisinden istisna ediliyor. 
Bu konutların 100 m2’yi aşması halinde, aşan kısma isabet eden menfaat için bu istisna hükmü uygulanmıyor. Yani aşan kısım “ücret” olarak vergilendiriliyor.

Ne oluyor?

Yeni Gelir Vergisi Tasarısı ile çalışanlara lojman tahsisi olayında, 100 m2 ölçüsü kaldırılıyor.
Mülkiyeti işverene ait konutların, hizmet erbabına konut olarak tahsisi suretiyle sağlanan menfaatlerde;
- Tahsis edilen konutun emsal kira bedeli bulunacak.
- Bulunan kira, aynı büyüklükteki kamu konutunun kirası ile kıyaslanacak (Tasarı Md.35/1-n).
Buna göre örneğin, 2013 yılında kaloriferli kamu konutunun m2 kirası 2.67 TL yani 100 m2’nin kirası 267 TL (Bu konuda geniş bilgi için Bkz. 4 Ocak 2013 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 350 No.lu Milli Emlak Genel Tebliği).
- Aradaki fark, “ücret olarak” gelir vergisine tabi tutulacak.
ÖRNEK: Bir ihracat şirketi, aktifinde kayıtlı ve her biri 120 m2 olan 5 konutu, çalışanlarına, bedelsiz tahsis etmiştir. Her bir konutun aylık emsal kira bedeli 2 bin TL, 120 m2’lik kaloriferli konutun kamudaki kirası 320,40 TL’dir.
Bu durumda, bir konut için ücrete eklenmek suretiyle vergilendirilecek tutar (2.000,00 - 320,40 =) 1.679,60 TL’dir.
Evin emsal kira bedeline göre, bu tutarın artacağı ya da azalacağı kuşkusuzdur.

Kiralanıp personele verilmesi 

Mevcut yasadaki uygulama, tasarıda da aynen korunuyor. Buna göre; kiralanan konutların, personele tahsis edilmesi durumunda, kira tutarı “net ücret” olarak kabul edilecek ve netten brüte hesap yapılması suretiyle personelin ücretine eklenmek suretiyle gelir vergisine tabi tutulacak.
Personeli için konut kiralayan şirket, ödediği kira tutarını gider yazamayacak.
Ancak personelin ücretine eklemek suretiyle vergilendirdiği ücretin tamamını gider yazmakla, kirayı da gider kaydetmiş olmaktadır.
Kiralanan konutun, bir başka işletmeden kiralanması durumunda;
- Ayrıca % 18 KDV ödenecek.
- KDV indirim konusu yapılamayacak.
- KDV tutarı da brüt kiraya eklenmek suretiyle gider yazılacak.

Kaynak: Hürriyet Gazetesi Şükrü Kızılot - 16.09.2013