İŞE GİRİŞ MUAYENELERİ VE SAĞLIK RAPOR TANZİMİ
2013 ÖNCESİ VE 2013 YILI İLE YENİ BAŞLAYAN UYGULAMA
GÜNCELLEME 08.02.2013
İşe giriş muayenelerinin yapılması ve işe giriş raporlarının Aile Hekimleri tarafından da tanzim edilmesi yönünde hüküm bulunan tüm mevzuatlar 08.02.2013 tarihi itibari ile yürürlükten kaldırılmıştır.
Nedir bu mevzuatlar:
4857 sayılı İş Kanunu Madde 86,87 ve 89. Maddeler
Ağır ve tehlikeli işlerde rapor
MADDE 86. - Ağır ve tehlikeli işlerde çalışacak işçilerin işe girişinde veya işin devamı süresince en az yılda bir, bedence bu işlere elverişli ve dayanıklı oldukları işyeri hekimi, işçi sağlığı dispanserleri, bunların bulunmadığı yerlerde sırası ile en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu, sağlık ocağı, hükümet veya belediye hekimleri tarafından verilmiş muayene raporları olmadıkça, bu gibilerin işe alınmaları veya işte çalıştırılmaları yasaktır. Sosyal Sigortalar Kurumu işe ilk giriş muayenesini yapmaktan kaçınamaz.
On sekiz yaşından küçük işçiler için rapor
MADDE 87. - Ondört yaşından onsekiz yaşına kadar (onsekiz dahil) çocuk ve genç işçilerin işe alınmalarından önce işyeri hekimi, işçi sağlığı dispanserleri, bunların bulunmadığı yerlerde sırası ile en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu, sağlık ocağı, hükümet veya belediye hekimlerine muayene ettirilerek işin niteliğine ve şartlarına göre vücut yapılarının dayanıklı olduğunun raporla belirtilmesi ve bunların onsekiz yaşını dolduruncaya kadar altı ayda bir defa aynı şekilde doktor muayenesinden geçirilerek bu işte çalışmaya devamlarına bir sakınca olup olmadığının kontrol ettirilmesi ve bütün bu raporların işyerinde saklanarak yetkili memurların isteği üzerine kendilerine gösterilmesi zorunludur. Sosyal Sigortalar Kurumu işe ilk giriş muayenesini yapmaktan kaçınamaz.
Çeşitli yönetmelikler
MADDE 89. - Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı;
a) Ağır ve tehlikeli işlerden başka işler için de işçilerin işe başlamadan hekim muayenesinden geçirilmelerini,
b) Bazı işlerde çalışan işçilerin belirli sürelerde genel olarak sağlık muayenesinden geçirilmelerini,
c) Çeşitli veya bir kısım işlerde çalışan işçilerin sağlık durumlarının aksaması, yaptıkları işin ürünlerine ve genel sağlığa yahut birlikte çalıştıkları öteki işçilere zararlı olursa, bu gibilerin o işlerden çıkarılmalarını,
d) Ne durumda ve ne gibi şartları haiz olan işyerlerinde banyo, uyku, dinlenme ve yemek yerleri ile işçi evleri ve işçi eğitimi yerleri yapılmasını,
Öngören yönetmelikler hazırlayabilir.
Yukarıdaki maddeler 30.06.2012 tarih ve 28339 sayılı Resmi Gazetede yayınlan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile yürürlükten kaldırılan kaldırılmıştır.
Yürürlükten kaldırılan hükümler
MADDE 37 – 4857 sayılı Kanunun aşağıdaki hükümleri yürürlükten kaldırılmıştır:(editör notu: sol taraftaki kanun ismine tıklayarak değişikliklerin işlenmiş son halini görebilirsiniz)
a) 2 nci maddesinin dördüncü fıkrası.
b) 63 üncü maddesinin dördüncü fıkrası.
c) 69 uncu maddesinin dördüncü, beşinci ve altıncı fıkraları.
ç) 77, 78, 79, 80, 81, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 95, 105 ve geçici 2 nci maddeler.
4857 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde yer alan “İş sağlığı ve güvenliği hükümleri saklı kalmak üzere” ifadesi ile 98 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “85 inci madde kapsamındaki işyerlerinde ise çalıştırılan her işçi için bin Yeni Türk Lirası,” ifadesi metinden çıkartılmıştır.
İş Kanunun 85. ve 86. Maddeleri hangi işlerin ağır ve tehlikeli işler sayılacağı ve bu işlere girecek işçilerin hangi usul ve esaslar ile sağlık raporu alacağını belirtir Ağır ve Tehlikeli işler Yönetmeliğinin yürürlüğüne yetki veren maddeler olduğu için, iptalleri ile Ağır Ve Tehlikeli işler yönetmeliği de mülga yani geçersiz duruma düşmüştür.
Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği:
Sağlık Raporu
Madde 5 – (Değ. 7/3/2010-27514 S.R.G.) Ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılacak işçiler (kadınlar dahil) ile 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş genç işçilerin işe girişlerinde, işin niteliğine ve şartlarına göre bedence bu işlere elverişli ve dayanıklı olduklarının fizik muayene ve gerektiğinde laboratuvar bulgularına dayanılarak hazırlanan hekim raporu ile belirlenmesi zorunludur. İşin devamı süresince de bu işlerde çalıştırılmalarında bir sakınca olmadığının 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş genç işçiler için en az 6 ayda bir, diğerleri için de en az yılda bir defa hekim raporu ile tespiti zorunludur. Bu raporlar işyeri hekimi, işyeri sağlık ve güvenlik birimi, ortak sağlık ve güvenlik birimi, işçi sağlığı dispanserleri, bunların bulunmadığı yerlerde sırasıyla en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu, Sağlık Ocağı veya 24/11/2004 tarihli ve 5258 sayılı Aile Hekimliği Pilot Uygulaması Hakkında Kanun gereği sağlık ocağının kaldırıldığı yerlerde aile hekimi, Hükümet veya belediye hekimleri tarafından verilir.
Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından belirlenen Ağır ve Tehlikeli İşlerde Çalışacaklara Ait İşe Giriş / Periyodik Muayene Formu örneği EK-II de verilmiştir.
Sağlık raporu alınmamış herhangi bir işçinin ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılması yasaktır. İşçilerin gerek ilk işe girişlerinde gerekse periyodik muayenelerinde belirlenen sağlık durumları ile diğer gerekli bilgiler bu raporlara işlenir.
Bu raporlar, teftiş esnasında İş Müfettişlerine her istenildiğinde gösterilmek üzere işveren veya yetkilisi tarafından, gizliliğine halel gelmeyecek bir surette işyerlerindeki özlük dosyalarının kişisel sağlık bölümünde saklanır.
İşyeri hekimi tarafından verilen rapora itiraz halinde, işçi en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu Hastanesi Sağlık Kurulunca muayeneye tabi tutulur. Verilen rapor kesindir.
İşyerinden ilişkileri kesilerek yeni bir işe giren işçilerin bu raporları veya örnekleri yeni işveren veya vekilinin isteği halinde o işyerine gönderilir.
08.02.2013 tarih ve 28553 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan "Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliğinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik" ile Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği 30/12/2012 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır.
BÖYLELİKLE İŞE GİRİŞ MUAYENELERİ VE İŞE GİRİŞ RAPORLARININ AİLE HEKİMLERİ TARAFINDAN YAPILMASINA YETKİ VEREN TÜM MEVZUATLAR YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILMIŞTIR.
| 8 Şubat 2013 CUMA | Resmî Gazete | Sayı : 28553 |
| YÖNETMELİK | ||
| Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından: AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLER YÖNETMELİĞİNİN YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILMASINA DAİR YÖNETMELİK MADDE 1 – 16/6/2004 tarihli ve 25494 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır. MADDE 2 – Bu Yönetmelik 30/12/2012 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 3 – Bu Yönetmelik hükümlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yürütür. | ||
---------------------------------------------------------------------------------------------
İşe giriş raporlarının ana hukuki dayanağı 4857 sayılı İş Kanunudur
İş Kanununda Sağlık Raporu ibaresinin bulunduğu maddeler:
Gece süresi ve gece çalışmaları
MADDE 69. - Çalışma hayatında "gece" en geç saat 20.00'de başlayarak en erken saat 06.00'ya kadar geçen ve her halde en fazla onbir saat süren dönemdir.
Bazı işlerin niteliğine ve gereğine göre yahut yurdun bazı bölgelerinin özellikleri bakımından, çalışma hayatına ilişkin "gece" başlangıcının daha geriye alınması veya yaz ve kış saatlerinin ayarlanması, yahut gün döneminin başlama ve bitme saatlerinin belirtilmesi suretiyle birinci fıkradaki hükmün uygulama şekillerini tespit etmek yahut bazı gece çalışmalarına herhangi bir oranda fazla ücret ödenmesi usulünü koymak veyahut gece işletilmelerinde ekonomik bir zorunluluk bulunmayan işyerlerinde işçilerin gece çalışmalarını yasak etmek üzere yönetmelikler çıkartılabilir.
İşçilerin gece çalışmaları yedibuçuk saati geçemez.
Gece çalıştırılacak işçilerin sağlık durumlarının gece çalışmasına uygun olduğu, işe başlamadan önce alınacak sağlık raporu ile belgelenir. Gece çalıştırılan işçiler en geç iki yılda bir defa işveren tarafından periyodik sağlık kontrolünden geçirilirler. İşçilerinin sağlık kontrollerinin masrafları işveren tarafından karşılanır.
Gece çalışması nedeniyle sağlığının bozulduğunu raporla belgeleyen işçiye işveren, mümkünse gündüz postasında durumuna uygun bir iş verir.
İşveren gece postalarında çalıştırılacak işçilerin listelerini ve bu işçiler için işe başlamadan önce alınan ve periyodik sağlık raporlarının bir nüshasını ilgili bölge müdürlüğüne vermekle yükümlüdür.
Gece ve gündüz işletilen ve nöbetleşe işçi postaları kullanılan işlerde, bir çalışma haftası gece çalıştırılan işçilerin, ondan sonra gelen ikinci çalışma haftası gündüz çalıştırılmaları suretiyle postalar sıraya konur. Gece ve gündüz postalarında iki haftalık nöbetleşme esası da uygulanabilir.
Postası değiştirilecek işçi kesintisiz en az onbir saat dinlendirilmeden diğer postada çalıştırılamaz.
Ağır ve tehlikeli işler
MADDE 85. - Onaltı yaşını doldurmamış genç işçiler ve çocuklar ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılamaz.
Hangi işlerin ağır ve tehlikeli işlerden sayılacağı, kadınlarla onaltı yaşını doldurmuş fakat onsekiz yaşını bitirmemiş genç işçilerin hangi çeşit ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılabilecekleri Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanacak bir yönetmelikte gösterilir.
Ağır ve tehlikeli işlerde rapor
MADDE 86. - Ağır ve tehlikeli işlerde çalışacak işçilerin işe girişinde veya işin devamı süresince en az yılda bir, bedence bu işlere elverişli ve dayanıklı oldukları işyeri hekimi, işçi sağlığı dispanserleri, bunların bulunmadığı yerlerde sırası ile en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu, sağlık ocağı, hükümet veya belediye hekimleri tarafından verilmiş muayene raporları olmadıkça, bu gibilerin işe alınmaları veya işte çalıştırılmaları yasaktır. Sosyal Sigortalar Kurumu işe ilk giriş muayenesini yapmaktan kaçınamaz.
İşyeri hekimi tarafından verilen rapora itiraz halinde, işçi en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu hastanesi sağlık kurulunca muayeneye tabi tutulur, verilen rapor kesindir.
Yetkili memurlar isteyince, bu raporları işveren kendilerine göstermek zorundadır.
Bu raporlar damga vergisi ve her çeşit resim ve harçtan muaftır.
On sekiz yaşından küçük işçiler için rapor
MADDE 87. - Ondört yaşından onsekiz yaşına kadar (onsekiz dahil) çocuk ve genç işçilerin işe alınmalarından önce işyeri hekimi, işçi sağlığı dispanserleri, bunların bulunmadığı yerlerde sırası ile en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu, sağlık ocağı, hükümet veya belediye hekimlerine muayene ettirilerek işin niteliğine ve şartlarına göre vücut yapılarının dayanıklı olduğunun raporla belirtilmesi ve bunların onsekiz yaşını dolduruncaya kadar altı ayda bir defa aynı şekilde doktor muayenesinden geçirilerek bu işte çalışmaya devamlarına bir sakınca olup olmadığının kontrol ettirilmesi ve bütün bu raporların işyerinde saklanarak yetkili memurların isteği üzerine kendilerine gösterilmesi zorunludur. Sosyal Sigortalar Kurumu işe ilk giriş muayenesini yapmaktan kaçınamaz.
Birinci fıkrada yazılı hekimlerce verilen rapora itiraz halinde, işçi en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu hastanesi sağlık kurulunca muayeneye tabi tutulur, verilen rapor kesindir.
Bu raporlar damga vergisi ve her çeşit resim ve harçtan muaftır.
Çeşitli yönetmelikler
MADDE 89. - Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı;
a) Ağır ve tehlikeli işlerden başka işler için de işçilerin işe başlamadan hekim muayenesinden geçirilmelerini,
b) Bazı işlerde çalışan işçilerin belirli sürelerde genel olarak sağlık muayenesinden geçirilmelerini,
c) Çeşitli veya bir kısım işlerde çalışan işçilerin sağlık durumlarının aksaması, yaptıkları işin ürünlerine ve genel sağlığa yahut birlikte çalıştıkları öteki işçilere zararlı olursa, bu gibilerin o işlerden çıkarılmalarını,
d) Ne durumda ve ne gibi şartları haiz olan işyerlerinde banyo, uyku, dinlenme ve yemek yerleri ile işçi evleri ve işçi eğitimi yerleri yapılmasını,
Öngören yönetmelikler hazırlayabilir.
GEÇİCİ MADDE 2. - 1475 sayılı Kanuna göre halen yürürlükte bulunan tüzük ve yönetmeliklerin bu Kanun hükümlerine aykırı olmayan hükümleri yeni yönetmelikler çıkarılıncaya kadar yürürlükte kalır.
Görüldüğü üzere işçilerin iş girmeden önce ve işin devamı süresince, bedence işe elverişli olup olmadıklarının hekim tarafından kontrol edilmesi gerekiyor.
İş sınıfları da "Ağır ve Tehlikeli işler" ile "Ağır ve Tehlikeli İşlerden Başka İşler" olarak 2 ana grupta ele alınmıştır.
Ağır ve Tehlikeli işler ile ilgili sağlık raporları İş Kanunun 85. Maddesinden alınan yetki ile Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliğinde ve EK'lerinde düzenlenmiştir.
Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği / EK-1 (Çizelge) / EK-2 (Muayene Formu)
"Sağlık Raporu
Madde 5 – (Değ. 7/3/2010-27514 S.R.G.) Ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılacak işçiler (kadınlar dahil) ile 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş genç işçilerin işe girişlerinde, işin niteliğine ve şartlarına göre bedence bu işlere elverişli ve dayanıklı olduklarının fizik muayene ve gerektiğinde laboratuvar bulgularına dayanılarak hazırlanan hekim raporu ile belirlenmesi zorunludur. İşin devamı süresince de bu işlerde çalıştırılmalarında bir sakınca olmadığının 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş genç işçiler için en az 6 ayda bir, diğerleri için de en az yılda bir defa hekim raporu ile tespiti zorunludur. Bu raporlar işyeri hekimi, işyeri sağlık ve güvenlik birimi, ortak sağlık ve güvenlik birimi, işçi sağlığı dispanserleri, bunların bulunmadığı yerlerde sırasıyla en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu, Sağlık Ocağı veya 24/11/2004 tarihli ve 5258 sayılı Aile Hekimliği Pilot Uygulaması Hakkında Kanun gereği sağlık ocağının kaldırıldığı yerlerde aile hekimi, Hükümet veya belediye hekimleri tarafından verilir.
Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından belirlenen Ağır ve Tehlikeli İşlerde Çalışacaklara Ait İşe Giriş / Periyodik Muayene Formu örneği EK-II de verilmiştir.
Sağlık raporu alınmamış herhangi bir işçinin ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılması yasaktır. İşçilerin gerek ilk işe girişlerinde gerekse periyodik muayenelerinde belirlenen sağlık durumları ile diğer gerekli bilgiler bu raporlara işlenir.
Bu raporlar, teftiş esnasında İş Müfettişlerine her istenildiğinde gösterilmek üzere işveren veya yetkilisi tarafından, gizliliğine halel gelmeyecek bir surette işyerlerindeki özlük dosyalarının kişisel sağlık bölümünde saklanır.
İşyeri hekimi tarafından verilen rapora itiraz halinde, işçi en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu Hastanesi Sağlık Kurulunca muayeneye tabi tutulur. Verilen rapor kesindir.
İşyerinden ilişkileri kesilerek yeni bir işe giren işçilerin bu raporları veya örnekleri yeni işveren veya vekilinin isteği halinde o işyerine gönderilir.
Görüldüğü üzere Ağır ve Tehlikeli İşler için bir yasal düzenleme yapılmış, ancak ilgili yönetmelik gereğince "Ağır ve tehlikeli işlerden başka işler" için hangi usul ve esaslarda sağlık muayenelerinin yapılacağını belirleyen herhangi bir yönetmelik hazırlanmamıştır."
Bu nedenle “Ağır ve tehlikeli işlerden başka işler” için işe giriş muayeneleri 4.12.1973 tarihli ve 7/7583 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla çıkarılan İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü”nün 59.maddesinin 8.fıkrasında yer alan;
“Meslek hastalıklarından korunmak için, işe giriş ve işe yerleştirme muayeneleri düzenli yapılacak, kullanılan maddelere karşı hassas olanlar bu işlerde çalıştırılmayacak, işe uygun kişilerin yerleştirilmesine önem verilecektir. Ayrıca, işe yerleştirilen işçilerin, tehlike ve zararın özelliğine göre, belirli sürelerde sağlık muayeneleri ve gerektiğinde laboratuar araştırmaları yapılacaktır.” hükmü uyarınca işlem yapılmaya devam edilecektir.
*** 30.06.2012 tarih ve 28339 sayılı Resmi Gazetede yayınlan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile iş hayatında birtakım değişikliklere gidilmiştir.
Önce bu kanun ile 4857 sayılı Kanunda yürürlükten kaldırılan maddeleri inceleyelim:
Yürürlükten kaldırılan hükümler
MADDE 37 – 4857 sayılı Kanunun aşağıdaki hükümleri yürürlükten kaldırılmıştır:(editör notu: sol taraftaki kanun ismine tıklayarak değişikliklerin işlenmiş son halini görebilirsiniz)
a) 2 nci maddesinin dördüncü fıkrası.
b) 63 üncü maddesinin dördüncü fıkrası.
c) 69 uncu maddesinin dördüncü, beşinci ve altıncı fıkraları.
ç) 77, 78, 79, 80, 81, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 95, 105 ve geçici 2 nci maddeler.
4857 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde yer alan “İş sağlığı ve güvenliği hükümleri saklı kalmak üzere” ifadesi ile 98 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “85 inci madde kapsamındaki işyerlerinde ise çalıştırılan her işçi için bin Yeni Türk Lirası,” ifadesi metinden çıkartılmıştır.
İş Kanunun 85. ve 86. Maddeleri hangi işlerin ağır ve tehlikeli işler sayılacağı ve bu işlere girecek işçilerin hangi usul ve esaslar ile sağlık raporu alacağını belirtir Ağır ve Tehlikeli işler Yönetmeliğinin yürürlüğüne yetki veren maddeler olduğu için, iptalleri ile Ağır Ve Tehlikeli işler yönetmeliği de mülga yani geçersiz duruma düşmüştür.
*** Mevcut yönetmelikler
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) 4857 sayılı Kanunun 77 nci, 78 inci, 79 uncu, 80 inci, 81 inci ve 88 inci maddelerine göre yürürlüğe konulan yönetmeliklerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri, bu Kanunda öngörülen yönetmelikler yürürlüğe girinceye kadar uygulanmaya devam olunur.
Sağlık raporları
GEÇİCİ MADDE 3 – (1) Çalışanlar için, 4857 sayılı Kanun ve diğer mevzuat gereği daha önce alınmış bulunan periyodik sağlık raporları süresi bitinceye kadar geçerlidir.
Yani İŞG Kanunun yayınlandığı tarihten 6 ay sonraya tekabül eden 30.12.2012 tarihinden önce alınan periyodik sağlık raporları süreleri bitinceye kadar geçerlidir. Ağır ve tehlikeli işler için alınan raporlar 1 yıl, 14-18 yaş arasındaki genç işçiler için alınan raporlar da 6 ay geçerlidir.
****
Yürürlük
MADDE 38 – (1) Bu Kanunun;
1) Kamu kurumları ile 50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta* yer alan işyerleri için yayımı tarihinden itibaren iki yıl sonra,(editör notu:30.12.2014)
2) 50’den az çalışanı olan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta* yer alan işyerleri için yayımı tarihinden itibaren bir yıl sonra,(editör notu:30.06.2013)
3) Diğer işyerleri için yayımı tarihinden itibaren altı ay sonra, (editör notu:30.12.2012)
b) 9, 31, 33, 34, 35, 36 ve 38 inci maddeleri ile geçici 4, geçici 5, geçici 6, geçici 7 ve geçici 8 inci maddeleri yayımı tarihinde,(editör notu:30.06.2012)
c) Diğer maddeleri yayımı tarihinden itibaren altı ay sonra,(editör notu:30.12.2012)
yürürlüğe girer.
***
Mevzuatta kafa karıştıran noktalar:
38. Maddeyi inceleyelim;
Bu madde ile kanunda 6,7 ve 8. maddelere atıfta bulunuluyor. Peki bu maddeler hangi hususları düzenliyor;
İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri
MADDE 6 – (1) Mesleki risklerin önlenmesi ve bu risklerden korunulmasına yönelik çalışmaları da kapsayacak, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sunulması için işveren;
a) Çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli görevlendirir. Çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması hâlinde, bu hizmetin tamamını veya bir kısmını ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alarak yerine getirebilir. Ancak belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olması hâlinde, tehlike sınıfı ve çalışan sayısı dikkate alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini kendisi üstlenebilir.
(2) 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki kamu kurum ve kuruluşları; iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini, Sağlık Bakanlığına ait döner sermayeli kuruluşlardan doğrudan alabileceği gibi 4734 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde de alabilir.
Yani işveren isg hizmetini sunmak için ya çalışanları arasından personel görevlendirebilir, ya bu hizmeti dışarıdan satın alabilir ya da kendisi verebilir.
Ayrıca kamu kurum ve kuruluşları Sağlık Bakanlığına ait kurumlardan yani Toplum Sağlığı Merkezlerinden İSG hizmetini satın alabilir.
İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin desteklenmesi
MADDE 7 – (1) İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yerine getirilmesi için, Bakanlıkça aşağıdaki şartlarla destek sağlanabilir:
a) Kamu kurum ve kuruluşları hariç ondan az çalışanı bulunanlardan, çok tehlikeli ve tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri faydalanabilir. Ancak, Bakanlar Kurulu, ondan az çalışanı bulunanlardan az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinin de faydalanmasına karar verebilir.
b) Giderler, iş kazası ve meslek hastalığı bakımından kısa vadeli sigorta kolları için toplanan primlerden kaynak aktarılmak suretiyle, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından finanse edilir.
İşyeri hekimleri ve iş güvenliği uzmanları
MADDE 8 –
Bu maddede yer alan "diğer iş yerleri" tanımı 50den fazla çalışanı olan tüm işyerlerini kapsamakta.
Yani 50den FAZLA çalışanı olan TÜM işyerleri artık 30.12.2012 !!!tarihi itibari ile İSG hizmetlerini sunacak veya satın alacak.
50den AZ çalışanı olan Tehlikeli ve Çok Tehlikeli İşyerleri 30.06.2013 , Az Tehlikeli İşyerleri ise 30.06.2014 tarihi itibari ile 6,7,ve 8 maddeden sorumlu olacaklar.
Ancak aynı Kanunun 15. Maddesine gelince başka ilginç bir husus ortaya çıkmakta;
Sağlık gözetimi(editör notu:maddenin yürürlülük tarihi 30.12.2012)!!!!
MADDE 15 – (1) İşveren;
a) Çalışanların işyerinde maruz kalacakları sağlık ve güvenlik risklerini dikkate alarak sağlık gözetimine tabi tutulmalarını sağlar.
b) Aşağıdaki hallerde çalışanların sağlık muayenelerinin yapılmasını sağlamak zorundadır:
1) İşe girişlerinde.
2) İş değişikliğinde.
3) İş kazası, meslek hastalığı veya sağlık nedeniyle tekrarlanan işten uzaklaşmalarından sonra işe dönüşlerinde talep etmeleri hâlinde.
4) İşin devamı süresince, çalışanın ve işin niteliği ile işyerinin tehlike sınıfına göre Bakanlıkça belirlenen düzenli aralıklarla.
(2) Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışacaklar, yapacakları işe uygun olduklarını belirten sağlık raporu olmadan işe başlatılamaz. (editör notu: Az tehlikeli sınıftaki işçiler?)
***(3) Bu Kanun kapsamında alınması gereken sağlık raporları, işyeri sağlık ve güvenlik biriminde veya hizmet alınan ortak sağlık ve güvenlik biriminde görevli olan işyeri hekiminden alınır. Raporlara itirazlar Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen hakem hastanelere yapılır, verilen kararlar kesindir.
(4) Sağlık gözetiminden doğan maliyet ve bu gözetimden kaynaklı her türlü ek maliyet işverence karşılanır, çalışana yansıtılamaz.
(5) Sağlık muayenesi yaptırılan çalışanın özel hayatı ve itibarının korunması açısından sağlık bilgileri gizli tutulur.
15. Madde 30.12.2012 tarihi itibari ile yürürlüğe giriyor.
Bu maddenin 3. bendi gereğince sağlık raporları İSGB veya OSGB'deki İŞYERİ HEKİMİNDEN alınması gerekmekte.
Ancak aynı maddenin 2. Bendinde Tehlikeli ve Çok Tehlikeli sınıftaki işyerlerinde çalışacakların mutlaka sağlık raporu almaları gerektiği belirtilmekte iken Az tehlikeli işler için herhangi bir sağlık raporu zorunluluğu bulunmamakta.???
Başka ilginç bir husus ta İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliğinde bulunmakta;
İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla sağlanacak şartlar
MADDE 11 – (1) Tam süreli işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi gerekli olmayan hallerde işveren, görevlendirdiği kişi veya OSGB’lerin görevlerini yerine getirmeleri amacı ile asgari bu maddedeki şartları sağlar.
(2) 50 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde işveren,
a) İşyeri hekimi ile diğer sağlık personeline ve iş güvenliği uzmanına 8 metrekareden az olmamak üzere toplam iki oda temin eder.
b) İşyerinde ayrıca acil durumlarda çalışanların en yakın sağlık birimine ulaştırılmasını sağlamak üzere uygun araç bulundurulur.
(3) 50’den az çalışanı olan işyerlerinde işveren, işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personelinin iş sağlığı ve güvenliği hizmetini etkin verebilmesi için çalışma süresince kullanılmak üzere uygun bir yer sağlar.
Burada da tam süreli işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi gerekli olmayan hallerde (az tehlikeli işler için olabilir) ;
50 veya daha FAZLA çalışanı var ise 8 metrekareden büyük 2 oda ve uygun araç,
50'den AZ çalışanı var ise uygun bir yer sağlanması istenmekte.
Bu maddeden de her işyerinin en azından bir OSGB'den hizmet alması gerektiği anlaşılmakta. Ayrıca söz konusu madde de 30.12.2012 tarihinde yürürlüğe giriyor.
SONUÇ:
1.İş Kanunu ve İSG Kanunu ile tüm işyerlerinin tehlike sınıfı ve çalışanı göz önüne alınmadan asgari güzeyde OSGB'den iş sağlığı ve güvenliği hizmeti alması veya İSGB İş Sağlığı Güvenliği Birimi kurması gerekme olup artık işe girişte ve iş süresince Aile Hekimleri ve Hastanelerin İş Giriş Sağlık Raporu -Sağlık Kontrolü yapma yetki ve görevleri kalmamıştır.
2. İSG Kanunu 15. maddesi gereği Tehlikeli ve Çok Tehlikeli İşlerde çalışacak kişilerin mutlaka sağlık raporu almaları gerektiği ve bu raporların da İSGB veya OSGB'deki İŞYERİ HEKİMİNDEN alınması gerektiği , AZ tehlikeli işler için ise herhangi bir sağlık raporu şartı olmadığı anlaşılmaktadır.
3. İSG Kanunun yürütülmesinden Bakanlar Kurulu görevli olduğu için ilgili Bakanlıklar tarafından Aile Hekimlerinin ve İşyerlerinin pratik hayatta hiç bir tereddüde yol açmayacak açıklıktaki bir Genelge ile bilgilendirilmeleri , aksi halde hastalar ve hekimler arasında tartışmalar yaşanma ve hekim-hasta ilişkisinin bozulma ihtimali çok yüksektir.
Konumuz ile ilgili Mevzuatlar:
4857 Sayılı İş Kanunu
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği / EK-1 (Çizelge) / EK-2 (Muayene Formu) (mülga)
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü (mülga)
Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik
Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmelik
Özel Güvenlik Görevlilerinin "Özel Güvenlik Görevlisi Olur" ve "SSK'lı olabilir" raporları (mülga)
Yasal Uyarı: Bu sitede yer alan açıklamalar günlük uygulamalar için fikir verme amaçlı olup resmi hiç bir özelliği yoktur.
Sitemiz henüz tasarım aşamasındadır
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder